“De circulaire bouweconomie heeft veel ruimte nodig”
Trudy Rood
Werk: Planbureau voor de Leefomgeving
Opleiding: Scheikunde, UvA
Persoonlijke inspiratie: “Samenwerking met gedreven mensen om elkaar te inspireren en zo stappen vooruit te zetten.”
Trudy Rood houdt zich bij het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) bezig met de circulaire economie. Ze schrijft daar onder meer mee aan de Integrale Circulaire Economie Rapportage (ICER), de tweejaarlijkse voortgangsrapportage over de transitie naar een circulaire economie in 2050. Sinds 2022 heeft de ruimtelijke impact van de circulaire economie haar bijzondere belangstelling. Trudy neemt deel aan het Transitieteam als kennispartner: “Ik deel kennis vanuit het PBL en leer op mijn beurt waar koplopers in de markt mee bezig zijn en tegenaan lopen. We hebben bijvoorbeeld een keer vergaderd in de tijdelijke rechtbank in Amsterdam: daar zag ik wat modulair ontwerpen met het oog op toekomstig hergebruik betekent in de praktijk. Dat vond ik erg leerzaam.”
Het PBL publiceert elke twee jaar de voortgangsrapportage ICER. Hoe gaat het met de transitie in de bouwsector?
“Er moet nog veel gebeuren. In de bouw gaat over hele grote grondstofstromen, zo’n 50% van het totaal in Nederland. De meeste van die grondstoffen, zoals zand en grind, hebben niet zo’n grote milieu-impact als grondstoffen in andere sectoren, waaronder de landbouw. Toch is de vraag naar materialen veel groter dan wat er aan secundaire materialen vrijkomt. Het rapport ‘Materiaalstromen in de bouw en infra’ van het Economisch Instituut voor de Bouw en Metabolic laat dat heel mooi zien. We moeten dus behalve op hergebruik van materialen óók inzetten op het gebruik van hernieuwbare biogrondstoffen. En op minder grondstofgebruik: kunnen we vermijden dat we moeten bouwen? Een van de tactieken daarvoor is bijvoorbeeld om woningdelen meer te stimuleren. Verder wil ik aandacht vragen voor het onderzoek vanuit het PBL door de Universiteit van Utrecht naar het transitieproces in de GWW. Daaruit blijkt dat er nog te veel wordt ingezet op laagwaardige recycling. Ook kunnen de publieke opdrachtgevers hogere eisen stellen aan circulariteit in hun aanbestedingen en moet er meer focus zijn op kennisdelen en de opschaling van pilots.”
Hoe heb je bijgedragen aan de concretisering van de doelen voor circulair bouwen?
“In de afgelopen jaren heb ik kennis gedeeld met het Transitieteam, bijvoorbeeld in de werkgroep ‘Systeemverandering en lange termijn’. Samen met PBL-collega’s heb ik toekomstbeelden ontwikkeld over de ruimtelijke aspecten van de circulaire economie. Voor de bouw is dat erg belangrijk, want er is veel ruimte nodig voor het transport en de opslag van secundaire materialen. Deze toekomstbeelden zijn gebruikt om een aantal maatregelen te formuleren voor de lange termijn van de circulaire bouweconomie. Het advies van het Transitieteam daarover is binnenkort klaar en heet ‘Circulaire Bouweconomie 2050. De grenzeloze toekomst van sluitende kringlopen’.
Handige links
Op welke activiteit of welk resultaat van het Transitieteam ben je het meest trots?
“Om te beginnen is het goed dat het Transitieteam verschillende partijen in de bouw heeft samengebracht. Ik zag bij alle leden de drive om dit thema gezamenlijk verder te brengen, ook al zat iedereen er vanuit een andere achtergrond in. Verder hebben we een verschil gemaakt door opdracht te geven tot de eerdergenoemde studie naar materiaalstromen. Ook vind ik het belangrijk dat we de ambitie hebben uitgesproken om in 2050 tot een milieukostenindicator (MKI) van 0 te komen.”
Wat wil je het volgende Transitieteam meegeven?
“Tot op heden heeft de overheid veel ingezet op ondersteunende instrumenten zoals de Citydeals en stimuleringsregelingen. Dat is een mooie mix om circulair bouwen van de grond te krijgen. Om naar een volgende fase van opschaling te komen en het peloton mee te krijgen, zijn er meer instrumenten nodig: regelgeving, normering en beprijzing. Het nieuwe Transitieteam kan daar advies over uitbrengen en draagvlak voor creëren.”
Meer weten over de resultaten van het Transitieteam?
Op circulairebouweconomie.nl vind je meer informatie over het transitietraject.